Johon Chapter

BIJAB JOHON
Johon Jisu no Kaitor ni sajla hwno
BIJAB NI KOTHOM :
“Kaitor ni Kok” Johon 1:1
Swinaisa sana naio bijab tamo ni bagwi swijak kha, puila ni bwtang tangchichar no hwn o yaphang kokthai tai abo no Johon 20:31 swraisa khe sai klang kha.
Johon swimani wng kha Jisu no Khristo hwnwi phunukna ni tai Kaitor ni Sajla tai smai tangwi kok rwjak Masia (Jihudi rok ni bgwi tai buini dopharok ni bagwi bo) tai poito khlai nairok ni chuknohani langma manwi Kaitor bai halok khai tong nani.Kokthai bothoma khe “POITO” English Baibelo 98 jora khursajak kha .
Johon ni Kothoma kaham ni kokbothoma wng kha Jisu Khristo ni Chuknohani tomung tai Kaitor ni tomung .Tai kubun bijabrok ni slai Khristo chuknoha ni Kaitor ni Sajla hwnwi swikuk kha. O kothoma kaham o chwng no phunuk kha “Bethlehem ni chwrai bwsa” no bo tai keboya “ Apha ni songdari Sajla.”Aro kwbang ma proman rwjak kha abo thike bo thike bai ya. “Bebak no bo bai no snamjago, hai phano bini thani se langma, hai phano bo bahan bwthwi ni borok snamjak kha, chwng bai baksa tong phai kha.Khoroksa phano Kaitor no mokol bai nugwi manya;abo ni bagwi Khristo phai kha Kaitor ni kok no pirnani.
Johon Yakarmanni
1. Bosong ni mungrem kwrwi - Joseph bai kwrwng mani kok kwrwi (Mathai sama hai khe) Mery ni bising twi phai mani kok bo kwrwi (Luk tongma hai khe)
2. Jisu achai mani kok kwrwi - tamo ni hwn ba sirisiti ni swkango bo tongo.
3. Jisu chwrai phuru ni kok thaisa phano sajakma kwrwi.
4. Jisu belokjak mani kok kwrwi, Jisu no phunukjak kha bo wngkha Bugra Jisu Khristo, bono belogwi man nai kwrwi chwng belokjakma hai khe.
5. Jisu sak slaijak mani kwrwi.
6. Jisu sagri rokno chong mani kok bo kwrwi.
7. Johon bijabo Rwngthokma kok kwrwi.
8. Jisu chuknohao tisai tlangjak mani kok kwrwi.
9. Dagimung kotor dagijak mani kok kwrwi.
Bini mungborom rok muitu khlaijak nai.
1. Oro simi no hwnjago “Kok.”
2. Taknaisa
3. Apha ni songdari Sajla
4. Kaitor ni mera Bwsa
5. Phunukjakma o “ANG” hwn mani (Lamrwma 3:14).
SWINAI
Swinai wng kha Johon (Son of thunder) Jisu hamjak kukmani sagri. Bini bupha wng kha Zebedee, A romnai gabor, buma ni mung wng kha Salomi Bugra Jisu no hamjak nai bwrwima khoroksa, bo Jisu ni buma Mery ni bahonokjwk wngkhwna (Mark 15:40). Bini takhuk wng kha Jakob, bo tai kubun a romnairok ni slai tongma chama kaham wngna.
A jora Johon ni omor wng kha bisi 25, Jisu bono ring phuru. Bo Johon Baptist ni sagri tong mani. Domitian habugra chai tong phuru Jisu ni sagri Johon no twikwchar ni Patmos hao tonwijak kha. Aro ni kiphil mani yagulo bo Epis o thang kha , Epis Mothani Pastor wngwi kha.Bo bura rakya sak arono tong lang kha , Paithak kwthang tong lang nai Jisu ni khorokchinwi sagri.A jora no kothoma kaham Johon Bijab no swio, Khristo Kaitor ni kokno, Apha Kaitor bai baksa khe tongwi nai.
Johon swi mani jora bebak chonghor rok thwi bai kha, abo bisi 80 A.D ni simi 100 A. D jorao se swijago, puila ni sensory paithago. Smai Kwtal paisugwi swijak kha. Jisu Khristo ni langma tai bini Samung rpk no bebak borok rok saiman bai kha a jorao. Kothoma kaham swngchar gwnangwi pirjak bai kha ; Paul bai Pitor bui bai bwtharjagwi pai bai kha tai joto sagri rok bo thwi bai kha. Jerusalem kamiyung bo sokjak kha Rum ni habugra bai Titus ni yak twi swbai khibijak bai kha 70 A.D .
Bebak sinoptik kothoma kaham Mathai, Mark tai Luk swijak bai kha 70 A.D. ni bisingo, Jerusalem sokjak mani bisio.A jora phwrwngnai chaya rok bo achai kha,Jisu Khristo no Kaitor ni sajla hwnwi gosia, baham bwthwi ni borok hwnwi gosina naiya, abo ni bagwi no Johon a kok no kwrak khe sao, tai bo sak sakhi rwna naio, Jisu ni kok bai samung no phunugwi sao,bini chuknoha ni phan tai chwngsacha no.
Johon Jisu ni kok no taibo tisai sakha tai phunuk lang kha tai kubun kothoma kaham rok ni slai. Kangtham kothoma kaham khe Jisu borok bini halok ni kok se sakugo, swngchar ni borok rokno Jisu borok hwnwi phunugwi phwrwngo.Tamo khe Johon bijab khe Phola ni halok chuknohani borok bai. Tho, chwng omo taiuaisa nailai phinai.
Mathai bai Luk bijabo khe “David ni Sajla” tai “Borok ni Sajla swngcharo Khristo kwrwng mani. Johon bijabo khe “Kaitor ni Sajla” abo chuknohani Apha bai halok kwrwngjak.
Luk bjabo chuknoha bai mwrwkjak, naikini khlaijak Bugrano kubui borok hwnwi sao, Johon bijabo khe chuknohani borok hwnwi saui katirwjak.Tabuk ni o jorao borok rok kubui no yakarwi kharbai kha Jisu Khristo chuknoha bai halok kwrwng tong mano twiwi, a kok no chwng buino saphlai ma tong nai.
Johon bijabo Jisu Kaitor bai tongo abo swngchar snamjakya sini no tongo (Johon 1: 1-2). Kaitror ni songdari Sajla hwnwi saui kwlangjak.(Johon 1:14) O borok no Kaitor ni Sajla (Johon 1:34).
Uaithamchiba Jisu Kaitor no “Ani Apha” hwnlang kha.
Uaichinwiba bo “kubui kubui “no hwnwi salang kha, phanraida bai
samani.
Bo sakno phunugwi samani slai phano uaidok juda juda khe bui sakhi rwmani tongo,bini thani chuknoha ni tomung tongo.
Bini chuknohani tomung no phunuk kha bebak beremo.
Berem
1.Nathaniel Gosi mani - “Hodaokra nwng Kaitor ni Sajla” (b 49).
2. Kanao Soidom samung khlai mani - Aro bo bini chwngscha Phunukjak kha. (11).
3.Nikodim no samani, Bo sakha, - Bo wng kha songdari Sajla
(b16).
4.Samariani bwrwima bai kok salai mani - Nwng bai kok sai
tong nai bo ang no. (b26)
5.Khoroksa nangkuk nai borok,Bo bono khuklai sakha Kaitor ni
Sajlani khorang no, langma rwnai . (b25)
6.”Chamung ni berem”Bo sakno saui nao, Kaitor ni chamung(b33) 7.” Langma ni twisa berem” Bo sak sakhlai kha, bo ani thani
Phaithung twi nwng phai thung (b37)
8.Poito kwrwi Jihudi song - Abraham ni swkang no ang tongo
(b58)
9.Mokol nukya kana no sajak kha, Bo nwng bai kok sai tongnai
. Bono Kaitor ni sajal (37)
10. Jisu hai hwn kha, Ang bai Apha Kaitor chwng thansa se (b30)
11. Martha sakhlai kha - Nwng no Khristo Kaitor ni Sajla ( b27)
12. Greek song no, Ang, Ang no swngchar ni tisai tlangjak khe,joto
Borok rok no ang tlang thang nai (b32).
13.Horni chamung chalai tong phuru, Bo sakha, Norok ano
Bugra hwnlai …… abo Ang no.(b13)
14.Bini kok,Kaitor no poito khlai di, Ano bo khlaidi (b1).
15.Chwng angur bedek, Bo sao,Ano karwi norok mungsa khlai manya (b5).
16.Phola Kwthar rohorna kok rwjak, Bo sao,Ang bono norok ni
thani rohor nai (b7).
17.“Surisan mani berem”Bo sao, nwslano chwngsacha khlai di (b1).
18.Bo bujthumjak phuru, bo hwn kha, Nwng no sai tong kha Ang habugra (b37).
19.Bo mwthangwi tong phuru,Bo sathai tongo, Tabuk le paisuk Kha (b30).
20.Gosi phuru,Poito kwrwi Thomas hwn kha, Ani Bugra ani
Kaitor (b28).
21.Kok khwnai tong na muchungo,Ani logi phai di (b22).
KHOROKSINI SAKHI
Johon bijab swijakma wng kha borok rok Jisu Khristo no Kaitor hwnwi poito khlai bai thung. Johon aro khoroksini sakhi rwi tong mano phunuk kha. Aro bohrok tongo naidi. Elembak khuktang di tai khwnadi bohrok tamo sai tong.
1. Nwng tamo hwn no, Johon Baptist ? Iko, bono Kaitor ni Sajla (1:34).
2. Nng tamo uansuk ,Nathaniel ? Nwng no Kaitor ni Sajla.(1:49)
3. Nwng tamo sai man Pitor ? Nwng no Khristo Kaitor ni Sajla (6:69)
4. Nwng tamo uansuk,Martha ? Bo ani Bugra tai Kaitor ni Sajla (11:27)
5. Nwng tamo hwn Thomas? Bo ani Bugra tai ani Kaitor ( 20:28).
6. Johon Nwng tamo hwn ? Jisu no Khristo tai Kaitor ni Sajla (20:31).
7. Khristo le sak tamo hwn ? Ang Kaitor ni Sajla (10:36)
UAISINI SOIDOM NI SAMUNG
Johon bijabo Khoroksini sakhi rwi tong phano,chwng taibo sai mano uaisini soidom ni samung khlai mani. Abo no bono phunugwi sao Bono KAITOR. Rabi nono chwng Kaitor rohor mani phwrwngnai hwnwi saui mano.Nwng soidom ni samung khlaima hai khoroksa phano khlai manya,Kaitor bo bai tong khe simi se khlai mano. (3:2).
Bijab gwnangwi o mari rok no naidi:
1. Twi kwthang no chuak snam mani……………. 2:1-11
2. Borok kotor ni bwslano hamrwmani……………4:46-54
3. Bethesda ni borok khoroksano hamrwmani…. 5:1-47
4. 5000 no charwmani………………………………………..6:1-14
5. Twi saka twi him mani ……………………………………..6:15-21
6. Mokol kana no mokol nukrwmani……………………..9:1-41
7. Lazarus no mwthang phimani ……………………………..11:1-57
UAISINI “ANG”
Tai Kaisa phunuk kha Bo Kaitor, Johon bijab ni bising twi , Bo sak no phunuk kha bini tomung no “ANG” o bijabo. Bo salang kha :
1. ANG no langmani chamung ---------------6 :35
2. ANG swngchar ni Pohor………………………..8:12
3. Abhram ni swngkang no ANG tongo……….8:58
4. ANG Lakhua kaham ………………………………..10:11
5. ANG no kwthang bachanai langma …………11:256
6. ANG no lama ang no kubui ………………………14:6
7. ANG no kubui angur Buphang …………………..15:1
“OMO PAISUK KHA” hwn mani Johon simi no swi narwgo. Mwthang nani samung tong mano Kaitor ni sajla khlai pai kha. (Johon 19:30).
Johon sao, bo kothoma kaham swima khe,borok rok Jisu no Khristo hwnwi poito khlai bai thung.O kok khe bo Jihudi rok ni bagwi swimani.Bohrok Jisu no poito khlai na wngthung, MASIA hwnwi.Bo Smai Kwchamo diari rok kok salang marok nang phai na bagwi se maphaio.
Johon bijabo Khristo no Masia hwnwi se sao. Masia hwn makhe, Kaitor bai chongjak khoroksa, Habugra wngwi phai nai. “Nathaniel hai hwnwi sakha hodaokra , nwng Kaitor ni sajla! Nwng Israel rok ni BUGRA (Johon 1:49).
Twi kua gana Jisu bwrwima no sakha, bo wng kha nasingjagwi tongjak nai MASIA (Johon 4:26).
Pilat no Jisu sakha, Bono a Habugra.
Johon bijab no muitu khlai tong nani kwbangma lama tongo.chwng kwbang no phunugwi sai mano, borok rok uansugwi mano Kaitor ni Sajla no.
1.Sak sak borok rok Khristo no twi uansugwi mano…….. 1-5
2.Khristo bo sak ni bagwi tamo salang kha……………………..6-10
3.Lukurok tamo uansuk Khisto no twiwi……………………… 11-20
KONGTHAM SURANI
Johon kothoma kaham no phiokna bagwi kongtham surani tongo :
NOPHANG NI DUGOLAM - Johon 20:31
O surani bai bijab ni bebak no phiogwi mano, kothoma kaham no tamo ni bagwi swijak kha.
KHELANG DUGOLAM - Johon 16:28
Khelang bwkha ukolok ni dogolam gana wng kha surani kongnwi. Sagrirok bai paithak ni chamung ni ulo,Jisu bini a kokrok no sai khwna rwkha; “Ang Apha ni aroni phai mani,Ang o swngcharo phai mani ; Ang tabuk o swngchr no khibiui, Aphani aro thang nani nai tongo.”Bo uansuk phlai tong ma khe Apha bai tongwina ni. Bo swngcharo swrapsani bagwi se phaio tai bisi 33 jora tong kha. Bo tabuk Aphani thani kiphilwi thang nai.
NOSKANG NI DOGOLAM - Johon 1:11-12
O surani khe nok bwskango no khachi tono,nok ni phataro, yak bai manthokjak ma thaio, chwrai rok suda manthok thani. “Tamo khe bono poito khlaiwi yachaksoknai rok, bini bwsa wng rwkha .”
Omo no nangkuk mani surani - nangkuk mani surani joto nokni. Omo joto no habna ni lama rwo,dogar phiokjak, je poito khlai nai bono habwi mano.
KOKBOTHOMA KOTOR Johon 1: 1-18
Johon bijab no phiokma swkang chini bwkhao swngjak nai mungsa tongo - Khristo no twiwi nwng tamo unsugwi tong ? Mathai 22:42. Bo ba swngchar ni phwrwng nai kwrwng kotor simi da, eba Bo kubui da Kaitor ? Bo ba khoroksa diari da eba Swchar no mwthang nai khoroksa ? Bo phai mani swkang da sakhlaijagwi tong? Abo rok no Johon bijabo salai nai puila ni o chichar bwtango.
Tho, pal khe swrwng lai nai Johon kothoma kaham no bini bwkhao swraisa khe samarok no.Bijab no khuktang phlai mang tong di, Johon 20:31,. Tho nailai anw bini chongjak samung bahai khe torkha lokkha, tamo samung rok phunukjak kha, khuktangwi nai lai nai.
KAITOR NI SAJLA
Johon uanamasingcha khe Jisu Khristo ni kokrok no swi narwk kha,, bo obotar wngya sini swkang.Kaitor bini Sajal no swngcharo rohor ya bini Sajla wng nani bagwi , Bo molbrum brum no bini Sajla.
Johon ni puila ni bwtang no sui nai di tai kwtham kothoma kaham no, aro nai di abo rok bai bwswk se juda, bijab philwi nai phuru.Bwswk se uanamasingcha bini kokbothoma. Kwbangma no bo karkha, Jisu achaimani,Borok ni Sajla, Johon cheng kha abo rok ni slai swkang ni kokrok no twiwi. Khuktangwi naidi, Johon 1: 1-18. Omo Yaphang bijab hai khe chengjago.Jisu Khristo no Kaitor ni Sajla hwnwi se chengo.
Chini Bugra Kaitor ni cheng mani kwrwi. Bo sirisiti ni swkang no tongo. Bo molbrum brum no tongo. Khristo joto manwirok ni slai no swkang. Jisu swngchar snam phuru no tongo.Bo wngkha chwng no taknaisa.(Kolosai 1:16;Hibru 1:2).
“Kok Kaitor bai tongo.”Bo bo Kaitor ni bokhorok. Bono “KOK” hwnwi ringjago. Bo Kaitor ni kokno se sakhlaina phaio. Kaitor ni kok sanani. Kok bai no uansukma no sakhlaio, Khristo Kaitor ni kok no sakhlai kha.Kok bai no bwkha ni kokrok no sao,abo ni bagwi Khristo kok sakha, phunuk kha, tai Kaitor no phunuk kha.Jisu Philip no sakha “Norok ano sinikha ba Apha no bo sini anw tabuk ni simi norok bono sibo sini kha, nuk bo nuk kha” (Johon 14:7).
Tai ulo uanamasingcha khe sakhlai kha, “Bini yak twi no bebak snam bai kha, aswk snamjak mani bisingo bono karwi mungsa phano snamjkya.Bini thani se langma tongo langma no borok rok ni pohor.”Jisu sak gosina mani bebak oro sajak tongo , bono kubui Kaitor , Langmani pohor, Apha Kaitor sakhlai kha, Phola Kwthar bai Baptisma nakha.
BOROK NI SAJLA
Bethlehem ni korainok ni simi Johon chengya, tamo khe swngchar snamjakya sini swkang ni kok bai se. “Sirisiti ni swkang” Jisu Kaitor ni Sajala, Bo bahan bwthwi ni borok wngya sini swkang, Bo chwng bai baksa tong phai kha. “Sirisiti swkang no kok tongo” Yaphang bijab hai khe no o bijab bo chengjago!
Khristo tamo wng phai kha, Bo agi omo hai tong mani wngya - Khoroksa borok.Bo Kaitor wgmani choyakho.Bo wng kha Kaitor-Borok. Bo bahan bwthwi ni noktharo tong phai kha,swngcharo omor 33 bisi jora tong lang kha. Obotar(Incarnation) hwn mani omo Latin kokthai “in tai caro” omo bahan hwn mani. Abo ni bagwi Khristo Kaitor tong mani bahan bwthwi ni borok wng phai kha.
Borok rok sumsok klhlai kha, Kaitor no solmani kwma kha. “Khristo se nukjakya Kaitor no kosol “(Kolosai 1:15). Borok rok bai tong phai kha. Khoroksa phano Kaitor no nuknai kwrwi; songdari Sajla simi se nuknai.Bo wng kha Kaitor ni khuri achuknai;Bo chwng no sakhlaina phaio.
Johon Baptist sakhi rwmani juda Johon bijabo.Mathai bijabo khe sao”Kaitor ni ha phai nai ” Luk o khe bwkha kiphilna kok se sao” Johon Baptist khe pohor ni sakhi tai borok rok poito khlai bai thaung”(Johon 1:7). Bo “Kaitor ni mera bwsa” ni kok se sao (Johon 1:32-36). Omo rok no bijab ni karekter.
Jisu wng kha Kaitor borok ni mang nakha. Jisu Apha ni sakhi rwi tongo, borok rok no. Jisu Aphano sai mansugo. Sirisiti swkang no bo Kaitor bai tongo. Bo swngcharo ongkhorwi ma phaikha, bo sai man ma kok no sana ni.Bo borok rok no sinijak na muchungjago, bo Kaitor no sai manma hai khe.
Bo bini kok bai no sai khwna rwkha, bini samung bai, Bini tomung chamung bai , Bini hamjakma bai,tamo khe nangkuma hwn khe bo sak no kroso bwtharwi tai saltham ni salo kwthwi ni thangwi bachaui.Omorok bebak no sakhlaima kwlaio sakhi rwma kwlaio,tai khuk bai sakhlaio.
Khristo le kok bahai khe yachakjak kha? Khuktang di Johon 1:1. “Bo bini borok rok ni bagwi phai mani tai bini borok rok bono yachakli ya. Bo sak sak no Habugra hwnwi bini borok rok no phunugwi yaphar mani , hai phano bo bohrok bai yachakjaklia, norjak kha.’”
Bijabo chwng nukha,Jisu ni bagwi luku rok khakjagwi thang kha. Bo phaiwi kubui kok saphaima bai, lukurok bini kok khwna kha. Baksa ba poito khlai kha tai Baksa ba poito khla liya.Omo belai no kirimasingcha! Hai phano Bono joto norwi rohor liya.Johon oro sai khwna rwkha Poito khlai mani bwthai.
Aro ni bebak kokbothoma Khristo obotar wngya sini swkang ni kokrok no sao. Kaitor Jisu no swngcharo rohor mani bini Sajla wngna bagwi rohor mani wngya, Khristo Kaitor ni molbrum brum no songdari Sajla.Bono molbrum brum ni KOK. Jisu kebo wngya bo wng kha Smai Kwcham ni JEHOVAH. “Kaitor bahan bwthwi wngwi phunuk kha.”Luk bijabo chwng nugo Khristo sak no tola tikhlai tubu kha borok rok ni nang mano rwna ni, Johon bijabo khe chwng nugo borok rok no Bini thani sohorwii tlang mani (Johon 12:32.
Muitu khlai di Johon bijab swima khe Jisu no Kaitor ni bwsa hwnwi phunuk nani.
MWTHANGJAKMANI LAMA
Mwthangjakna bagwi chwng tamo khlai na nang : Johon 1:12
TAMO MA KHLAI NAI : Poito tai Yachaknani.
BWTHAI : Nwng Kaitor ni bwsa wng nai.
MWTHANGJAK NA KHE TAMO KHLAINA NANGYA WNG:
Bumo tamo omo no kaham khe sisukna nango tai tamo no khlaina nangya wng omo no sai mansuk na nango Johon 1:13 . Johon chwng no sai khwna rwo bubo no mwthangjakya hwn. “Bahan bwthwi ni muchung twi buya, borok ni muchung twi buya, tamo khe Kaitor ni muchung twi se achinairok no achai rwo.” Omo rok baise tabuk borok rok sai mano molbrum ni langma no.”Achai Kwtal” achai khe se chwng “Kaitor ni bwsa” wngo.
1.Thwi bai wngya - Hoda ni bisng twi wngya.
2.Bahan bwthwi ni muchung twi wngya - Mukumu tai lekha kwrwng . Omo chwng sima nukma bai wngya, Chwng sabo no poito khlai tong Bo se mwthang nai.
3. Borok ni muchung twi wngya - Borom gwnang tai borok rok bai sinijak nai.
4. Tamo Khe Kaitor bai se- Kaitor ni Phola Kwthar ni phan bai. Kaitor swngcharo ongkhorwi phai kha tai chwng no phiok phai kha, bono poito khlai khe tai Jisu no mwthang naisa hwnwi yachak khe mwthangjago.
LUKUROK NI BISINGO SAMUNG Johon 1:19-12:50
Johon Baptist samung tang na cheng kha Johon Kothoma kaham swijak kha.”Bwrwirok ni ogo achai nairok ni bisingo Johon Baptist no kwplai kotor kuk. Jisu sakhlai kha bo wng kha swkang thangsok nai Masia. O kothoma kaham Johon Baptist ni kok no swbai sajakya. Bo wng kha sakhi rwnai se , Jisu Masia ni kok (1:18-34).
Jihudi ni Ochai okrarok bai borok dolsa rohorjak kha, Johon Baptist no kok swnghorna ni.Bo bohrok no sakha ang Masia wngya, Bo Elijah buya eba tai kubun diari Moses buya, tamo khe kok sakhlai nai se. “Haching panthoro chirigwi sakhlai nai , Bugra kotor ni bagwi lahar kotor snam di.”
Tai ni salo Jisu no nugwi Johon Baptist yasi surwi bono hwn kha “Nasidi, Kaitor ni mera bwsa phai mani!”
Paithago, Johon Baptist tai kaisa mari phunuk kha, “Bo Masia no sai mano tamo ni hwn ba Phola Kwthar birkhlai mani bo nugwi tongo, Jisu ni sago birkhlai baphai mani “ (Johon 1:33). Abo ni bagwi Johon tai bo sakha, “Ang nukha, tai swinarwk kha, Bono Kaitor ni Sajla.”
Jisu ni sagri rok bwkhao sai man bai kha Jisu no Kaitor, bo puila soidom ni samung khlaima nugwi, twi no angur bwtwi snam mani.Bo chuak wng di hwn kha abo ahai no wngwi thang kha.Abo no a mungsa samung Sagri rok bono bwkha thwisuk mani, poito chamani. Omo no swkang puila ni mari phunukjak mani, Bono Masia (Johon 2:11).
Aro no Jisu bini samung cheng nani thai- Jerusalem rajakhor.Yokma ter pandani hor ni swkang,Bugra noktharo habwi kha, buduk ni latha snmwi nakha,sakni raidaphan phunuk mani,nokthar ni khotol rok no sapsutra khlai mani.A nokthar no Bo bini Apha ni nok hwnwi sakhlai kha.Abo hai khlai mani wng kha bo sak no Kaitor ni Sajal hwno.
Jephuru Sason khlainaisa bono “mari” phunuk di hwn kha, bini ridaphano phunukna ni, Aphuru Jisu noktharo sapsutra khlai tongo.Rang bania khlainai rok ni rang khitarwi rohor bai kha.Bo hai hwnwi sakha,”Jisu bohrok no hai hwnwi sakha, O nokthar no swbai di omo no ang nokha saltham bai no tisa phiranw.Nwng bahai khe nokha saltham bai tisa phinai? Hwnwi bohrok bono swnglai hai hwnwi sakha. O nokthar no tisanani nokha bisi bwrwichidok nangkha!Tamo khe bo sama khe bini sak ni kok no se sao, bwsak se Kaitor ni nokthar.Johon abo no kok swbai sakha Johon 2:19-22).Khrsto Jisu Kaitor hwnwi phunukjak makhe bo kwthwi ni kwthang wngwi bacha phuru.
Jisu Nikodima no kaham khe phwrwng kha , molbrum brum langma tai Bini hamjak mani kokno. (Johon 3:16 tai Achai kwtal achai mani(Johon 3:6). Nikodim wng kha borok kaham tai kubui borok; hai phano Khristo bono sakha. “Nwng achai kwtal ma achai phinai.”O kok no Jisu Samaria ni bwrwima no sakhe Nikodim gosi nakha mun. Bo le Jihudi borok wngya ba, bo samaria wngwi achaima bai gosi najakya. Tamo khe Nikodim wng kha khoroksa Jihudi borok, achai phuru ni simi no tai bini sathai tongo, achai phuruni simi no bo Jihudi.O kokno se Jisu bono sao, “Nwng achai kwtal mase ma achai nai, “chuknohao habnani hwn khe. Nwng achai kwtal da achai kha ?
A sal o Jihudi rok hai, Nikodim Kaitor ni kerong rok no saimano. Tamo khe Kaitor ni hamjakma no sai manya. Bo wng kha khoroksa borok sutrang. Bo Jisu no phwrwngnaisa hwnwi se sinio, tai sai mano.Tamo khe bo bono mwthangnaisa hwnwi sai manya. Omo hai khe tabuk bo swngchar ni borok Jisu no sai manya kho. Bohrok Jisu no swngcharni phwrwng nai kotor hwnwi se sai man o. Bohrok bono khulumya Kaitor hwnwi.
Jisu khoroksabwrwi no sai phunuk kha, Bo Masia. O kothoma chwng no sai khwna kha, Khristo kaisa phola no phano koroiai hamjago. Bo a bwrwi hamya no mokol kaiwi nasik kha tai kok sakha. Bo bahai khe aswk langma hamya khe tongwi tong kha. Bo kaijakma ni tomung no aswk sitra khe tong kha, tabuk ni jora bo borok rok kwbangma a sitra tomungo tongwi tonglaio. Khristo bono hamya hwnwi swrai lia, bono bujbo thumlia, tamo khe bo bono sak no phunugwi sakha , Bo simi no bini nangmani bebak manwi khwnwi tai phola ni nang mani rwi man nai.
Jisu bini uanamasingcha kubui no phunuk kha , Bo se a twi kwthang,twi kang mano hamrwi man nai.Swngchar ni twi nwngjak nai twi kua, borokrok twi kangjagwi tong mano twi kangma hamrwi manya.Borok rok kwbangma lama naituk lai tongo, hai phano bohrok khachangma manya,tai bwkha aiyuk muyuk nangjak. A bwrwi Khristo no poito da khlai kha ? Bo tamo khlai kha ? Bo je samung khlai kha abo taibo khorang kotor khe sakha, kok bai samani slai.Bo kamiyungo kiphilwi thang kha, bo kisa kok sama bai no kamiyung ni borok rok Jisu Khristo ni thani phai bai kha (Johon 4:1-42).
Borok kotor ni bwsla no hamrwmani,abo no mari kwnwi phunukma ni Khristo wng kha Kaitor.A sengkrak kotor bai kok salai phuru, chwng nugo Khristo bini bwkha habrwi kok samani, tai gosi rwkha Khristo se Bugra- Ulo bini nukhung ni bebak borok rok poito khlai bono yachak bai kha. (Johon 4:46-54).
Uanamsingcha khe khorok 5000 no charwmani wng kha , samung ni bising twi phwrwng mani. Jisu bo sak se chuknoha ni langma ni chamung. Bo borok rok no sana muchungjago, bono poito khlai nairok no khatungrwnai tai khakwchangma rwnai (Johon 6:35).
Bohrok Jisu no habugra snam na nailai kha, tamo ni hwn ba bohrok no chrwnani. Tabuk ni jora borok rok ni uansukma bwswk se kwlai! Khoroksa swk bohrok no chamung tai kanmung rwthung hwnwi kha logwi nasing lai tongo. Abo ni bagwi le Jisu bohrok ni Raja wngya. A khatunglaijak lukurok ni bagwi, ulo bo hathai sakha kalang kha. Lukurok kha baijak bai kha, tamo ni hwn ba bo political okra wng na ni naiya.Ulo bohrok bini logi thangna nailia (Johon 6:66).
Jisu ni bagwi borok rok khaknwi khe khakjagwi thang kha (Johon 7:40-44). Chwng nukha borok rok poito khlai lia gwja. Hai phano bono poito khlai nairok bangrwk bangrwk, baksa borok rok sao,”Bo borok kaham “ tai baksa khe sao bo “borok hamya.” Tabuk ni jora borok rok mungsa ya mungsa sanai. Khristo sak gosi nama no.Bo Kaitor eba phemolok nai phano, bo kwnwi no wngwi manya kwcharo tongwi.
Bo mokol nukya khoroksa no hamrwmani, bini logi ni borok rok no phunuk kha bo sabo. Jephuru bo sak no Khristo hwnwi sakha,“bohrok bono rwkhlai lai kha .” Jisu kok kotor sai khwna rwkha, kaham mera mwrwk nai (Berem 10).Bo kok sama bai ulta khe se nangphai sio (Johon 10:19-21). Bohrok khristo no Kaitor ni ari kok hamya sanai hwnlai kha. Jephuru bo kok sakha, “Apha bai ang thansa se.” tai Judairok bono khitarna hwnwi hai no hai holong khochalai phikha (Johon 10:30-31). Aphuru tamo wng kha aswk khe kok hamya sajak kha tai norjak kha (Johon 10:42).
Lazarus no mwthang mani wng kha paithak ni “mari kotor” Johon kothoma kahamo. Tai kaisa kothoma kahamo khe swijak tongo, Jairus ni bwsajwk no mwthang mani tai Nain ni randijwk ni bwsla no bo.Tamo khe o jora Lazarus thwi mani salbwrwi kakha, Kubui kok hwn khe Kaitor ni bagwi omo belai da kuthuk wng no, khoroksa tai khoroksa no kwthwi ni mwthang mani? Abo hairok ni bagwi no Ojama rok belai no thukjak kha (Johon 11:47-48). Jisu sak no belai no kok kotor sakha, tai sak kotor gosi kha, “hakhe Jisu bono hai hwnwi sakha, Ang no mwthangwi tisanai ang no kwthang khe ton nai. Ano poito khlai nai borok bo thwi phano thang nai. Phia kwthang tongsani ano poito khlai nai borok bo thwi phlai glak. Nwng o kok no poito da khlai (Johon 11:25-26) ?
Omo bai no Jisu mwthak kha phan gwnang khe Jerusalemo habwi mani.Bo lukurok ni thani samung tang mani mwthakjak kha.Omo no swi narwkjak kha kwbangma borok kotor rok Bono poito khlai bai kha, luk bwskango gosi saya phano.
JISU GOSINA NANI CHENGMANI
1.Kaitor bai baksa hwnwi sakha :
Kaitor no ani Apha hwnwi ring mani (Johon 5:7).Bo gosi nakha Kaitor se bini Apha, aro bo khoroksa ni phano bupha hwnwi gosilia.
2.Swngchar ni pohor hwnwi sakha:
Jisu bohrok no tai uaisa hai hwnwi sakha, “Ang no swngchar ni pohor” (Johon 8:12.
3.Molbrum Kaitor bai tong nai hwnwi sakha:
Jisu hai hwnwi sakha, Ang norok no soino kubui kok sao, Abraham achaiya sini swkang no ang tongo (John 8:58). Molbrum Kaitor bai tongo hwnwi samani abo chaya salia.Bo Kaitor ni sajla phano eba thokai nai phano. Uanajak nai mungsa kwrwi, Jihudi song holong khochalai kha Bono khitarana ni.
SAKNI SAMUNG Johon 13-17
Aro chwng lukrok kwbangma bono rwktharjak nuk kha tai bini logi rwtharlaijak, bo bini langmani paithak ni hatibarsa se swngcharo tong sio,Bo kroso khachi bwtharjakya sini swkang. Abono chwng dukhu man mani hatibar hwno.
Koktisal - Kwplai khe Jerusalemo habwi mani.
Tangsal- Nokthar pharwi sapsutra khlai mani.
Kraksal - Noktharo kokbanglai mani .
Sarigo - Olive hathaio kok salai mani.
Sangrongsal - Yokma ter panda chalai mani.
Sarigo - Sagri rok bai paithak chamani.
PAITHAKNI SARIGO PAL MALAI LAI MANI
Paithak ni kok rok belai no nangukugo. Jisu sagri rok bai kakna ni jora tai paithak kok kwcharlang mani,a berem rok wng kha Johon 13-17, A Elembag no hwno Kwtharkuk ni slai phano kwthar. Achuk kaisa bai no khuktang di.
Jihudi song Jisu no norbaisuk kha. Tabuk bo bini borok rok no kwrwngsa khe thum kha, a saka ni khotolo,tai bohrok no a huijak tong mani kok rok no salang kha, Bo bohrok bai kaklaiya sini swkang. Bini sagirok no kha muthungwi kwlang nai.bo kagwi thang mani ygulo bwswk se kha baijak bai no, abo no bo kaham khe no sai mano. Mwrwknai kwrwi merarok hai wng bai nai.
Omo belai no uanamasingcha khe bo bohrok no chong kha tai abo hai khe hamjak kha. Omo hai kheno bohrok thumjak bai kha,”khoroksa phano kwrwi” kho Pitor bai Johon song hai.Tamo khe bohrok bini borok, tai Bo bohrok no hamjago. Jisu ni mungsa samung tong makhe bohrok no “khoroksa borok hai khe snam nani” bohrok keboya hai khe tong mani.Omo no bo khlai kha bini puila ni ringjak nai bodol tai omo hai kheno bo khlai mang tong nai molbrum khlai nai.
Chwng tamo nuk kha Johon 13:1-11 ! Jisu Kaitor ni Sajla rikutu bangra bokjak hamari kuplwng yago takarisa twi twijak, sagrirok ni yakung sukha! Abo hai khe bo chwng no khlaijak na naio.Borok kaham no sunani hwn khe buino suamung di.Nwng buino hamjagwi man glak, buini bagwi nwng kwthang tongya hwn khe (Johon 16:17). Khristo sakha, “Norok ni bisingo kebo kotor wng na hwn khe bo buini seleng se wngdi.” Kamiyungo kebo borok kotor wngna hwn khe bo luku ni seleng se wng di.
Jisu no sabo romrwnai bo swkang no saikhwna rwkha , bo wng kha Judas (Johon 13:18-30). Bo horo no ongkhorwi thang kha. Judas ni bwkha bo hor hai mwnak. Phelosip dolo pohor tubuo, sumsok mwnak rwo, Judas khairokma singcha wng kha. Omo hai khe jora man makhe, bo Jisu no kaham khe no sai mano, hai phano bo Jisu no yakarwi thang kha Jisu no romrwkha. Poito kwrwi rok omo hai no khlai o. Poito khlai khe no langma, poito kwrwi hwn khe thwima.
Bo thang sinai sakhlaijak khe no Bugra bini sagri rok no “Dagimung kotor dagi lang kha.” Borok khoroksa tai khoroksa no hamjaklaina ni.Omo hai khe hamjaklai tong khe no bui norok no sai man nai norok ani sagri. Sagri rok amjokjak kha, swijak tong mani kerong no khuktangwi. Nwng rwchamung rwchabwi buya, raida rok no sago twi tongma bai buya, tamo khe norok kiching norok hamjaklaima bai se. Khristan rok khoroksa tai khoroksa no hamjak mani abo bai se khristan no sujago swngcharo, eba bohrok Khristo tongo. Omo se sagri rok ni paithak ni amjokjak mani. Dagimung kwtalo sai khwna rwkha tai nuaisa ( Johon 15:12).
KHRISTO SAKHA LANGMANI SLAI PHANO KOTOR
Aphani nogo tongthai kwbangma tongo. Ang norok ni bagwi tongthai snamsokna thango.Wngya khe ang o kok saglak khamun.Ang thang baiwi tongthai snam anw, ulo ang kiphilwi phai anw norok no ani oro tlang phai anw hake ang tong thanio norok bo tongwi anw. (Johon 14:2-3). Bwkha udurumuduru rok no Jisu hamrwkha - Kaitor no poito khlai. Chwng oro nukha berem 13 bai berem 14 mungsa mwthakjak mani kwrwi . Jisu kok saphlai mang tong kha. Borok rok ni bwkha no bo lengla rwkha, tai borok rok ni mokol ni muktwi hujak kha. Johon berem 14 ni kokrok bai.
Jisu bini Buphani kok no sakha, tabuk bo tai khoroksa Kaitor ni kok no sakha bo wng kha Phola Kwthar.Khristo bo thangna ni nang khe Bo khatung rwnai khoroksano rohor nai, Bo bohrok bai tong phai nai. Kaitor ni bwsarok ni bagwi uanamasingcha smai tangjak mani! Jisu haino hai tai uaisa salang kha Johon 15 no tai Johon 16 no. Phai di nailai anw,(15:26;16). Kisa borok no sai mano bohrok ni langmao tong phai mano.Omo chwng bini phan baise tongo.Phola kwthar “obo” ta hwn di, Bo wng kha khoroksa borok, Bo bo a Kaitor hwn mani khoroksa.
“Khakchangma norok no rwnai, ani khakchangma ang norok no rwkha.”Omo no Khristo chwng no kwlang mani.Swngcharo chwng omo bai no khakchangwi tong nai, Bini khakchangma bai.
Jisu bini sagri rok no phunuklang kha huijak tong mani chini khristan sagri ni langmao Johon 15.Khristo bai kwthai tong di . Bini thani se langma ni lama. Angur bedek buphang bai kwphai tong ma hai khe Khristo bai kwphai tong di. Bedek sak sakno swkagwi maya, bo muchung twi bo kwthai manya bedek kotor bai. Bwthai thaina hwn khe bo a bedek kotor bai nangwi tong na nang nai. Abo se chini langma ni tomung, Khristo ni thani kwphai tong mani. Langma kwthang tong di tai Khristo ni logi himdi, nwng bwthai thai nai.Nwng khristo bai kwphai tongya khe , bwthai kwmai thang nai.
Khorokchisa bai kok sabai mani yagulo. Jisu Apha bai kok salai kha.Sagrirok khwnathok thok kok salai mano khwna kha tai khorang kwtwi khwna kha. Bohrok bwswk khe khatung lai khwna kha, Jisu Apha no kok samani khwnaui , Bo bwswk khe bohrok no hamjak tai bohrok no naikini khlai. Aro bo bini kokrok no bebak no sabai kha , Bo bohrok no bwswk khe phwrwng kha:
Bo bohrok no yago ton na muchungo (Johon 17:11).
Bohrok no kwthar khlai ton na muchungo (Johon 17:17) .
Bo bohrok no thansa khai ton na muchungjago (Johon 17:21).
Paithago, Bini bebak bwsarok no salsa chwngsacha khe ton nai (John 17:24).
Nwng aswk naithok tongthok no sai man mate tai aswk uanama- singcha kuthuk kok no,hakhe yasku sungwi surisan di, Kaitor ni Sajala nono twidulnai, tai Johon 17 berem no khuktang di.
Tho nailai anw Phola Kwthar ni kok no Johon bijabo phwrwng mani.
1.Phola Kwthar phai nai (Johon 3:5)
Omo wng kha Khristan langma ni dagijakmung, achai kwtal ma achai nai Phola Kwthar ni bising twi Phola ni bising twi chwng achai kha Kaitor ni nukhungo.
2.Phola Kwthar chwng bai tong phai kha (Johon 4:14).
Bo chwng no kobol phai kha , chwng no khakchangma rwkha.
3.Phola beglai phai kha ( Johon 7:38-39).
Ano poito khlai nai borok nini bising ni twi kwthar ni twisa boui phai nai. - Gumoti bai Saidra ni twi yor twi khe yornai Phola Kwthar chini bisingo tong khe.
4.Phola sakhi rwnai (14-16).
Bo chini khuktwi se kok sanai, Khristan rok ni mungsa samung khlai thai tongo Phola Kwthar ni bising twi - Khristo ni sakhi wng nani.
DUKHU MAN KHA TAI THWIKHA Johon 18-19
Abo rok ni logi logi no Bo surisan nani thang kha. Jisu Gethsimani bario thang kha, bo bebak sai mano bini saka twi birma laithang nai.Omo hai nang phainani yak ni yogwi man khe uanamasingcha wng nai (Johon 13-18). Omo wng kha kwchang ni kutungo habphai ma hai wng nai tai pohor ni mwnago habphaima hai. Gonta kwnwi sikho Judas chamung yakarwi thang mani. Tabuk chwng nukha bini hamjakma kiching no romwi rohor mani.Muitu narwk di, Judas Bugra Jisu no romrwi rohorna nangya diari rok ni kok nangphai na bagwi. eba Kaitor ni samung khlaijakna bagwi. Mungsa bo wngma kwlai ya, omo wngna se nang nai. Diari kok sakhlaijak kha tamo ni hwn ba omo mase ma wng thai. Kaitor ni samung khlaina bagwi borok khoroksa phano sumsok khlaina nangya.
“Jora phai sok phai kha !“ Bugra ni samung swngcharo paina kasukha. Khristo ni sanung kotor khlaijakna nangsinai. Bo thwina nang nai Apha bai chwngsacha khlaijak nani, sumsok swngchar ni mwthang nani.Bini langma le borok rok ni rwthai tong mano rwnase phaio. Khristo swngchar o korai nok twi se phaio tai thang makhe kros ni dugolam twi.
Jisu tabuk bohrok no kubui mari phunuk sinai, bini phanraida no, berm 2 o swngjak tong mano.”Nwng chwng no bu mari phunukma kwlai kha, a mari no chwng nuk kha? Bo kok phirogwi sakha, “O nokthar no swbai di , ang saltham ni salo abo no tisa phinai.”
Chwng Jisu no nugo,bono kwchang kwchang khe tong mani. Bo sai mankha bini jora sokphai kha. Rum ni sengkrarok bono romna phai phuru bo uanajak lia. Bo bwskango agogwi thang kha bohrok bai malaina ni.Aphuru borok rok nasikjak ma bai uslui kwlai thang bai kha bini yakung bwskango.
Logi rwktharlaijak, seleng hai khe khajak Ochai okra ni nokhlao.Jisu no khoroksa borok a jora ni tomungo kirimasingcha khe bachajak.Bo thangwi bachai kha sak no yaphrna bagwi (Johon18:4).Hai phano bo thwi kha bebak borok rok ni bagwi.
Judas hai khe no Pitor bo wng kha nang mani jora bwkha kiphilwi nakha, uaitham bo Jisu no gosilia, bini hamjakma borok bai halok kwrwng lia. Aro chwng swrwng thai tongo, belai sak no poito khlai mani chaya. Khairokjak susu Pitor, kubui no bo Jisu no hamjago.
Pitor sai manlia bo aswk kotor khe amjokjak mani, a selengjwkma bono kok swng mani. Chwng chini a noskang ni doglam no tala kotor bai surani rwjak tong mani, tamo khe sikok a chikonsa tailam no swbaiwi nogo habmani, abo no chwng uansugwi phano manlia. Chwng bini bagwi thwi phano mano,tamo khe kok satete no Khristo no gosiya wngwi thango.
Bebak sagrirok no kharwi thang bai kha, Johon a nangma ni jora tongo. A khorokchuku kharnai rok wng kha, Jakob gana tong nai, Nathaniel dus kwrwi borok, tai Andrew sak sak ni samung khlai nai,. hai phano a jora khe bohrok uburum jaburum khe lama gwnangwi kharlang bai kha. Bohorok ni kiching no yakarwi. Kha khamjaknai kok khe ahai se ! Nasingradi ! bohrok no hamya ta hwngradi. Nwng sak no nasik naidi, nwng buro tong . Nwng Jisu ni gana da rwktharwi tong? Muitu khlai di, kwbangma borok rok no kaham khe tongya. Tamo khe nwng kubui kaham khe tong di! Khristo nono kaham hwnwi nai da mano ?
SAMUNG PAISUK KHA
Jisu bocholong o se tongo, Bini langmao motok thubwi tongna samung ni bagwi se phaio.Omo aswk kok kotor wngya,tamo khe kokbokhiri. Bo swngcharo phai mani wng kha, Bini langma no borok rok ni bagwi rwna se phaio.
Paithago poito khlai rwnani jwngjal paikha ,omo phung asirisiri se hai phano hor mwnak hai wngwi thang kha. Swngcharo omo jotoni slai mwnak kuk kha. Nokhkla borok kwrwi kha, Pitor hor tong mani sak no muthung mani, aro bol thapla simi se tong sio. Sengkrak rok ni kechemeche khorang siringsa,Herod kungchuk mani,Pilat kha slaijakma bo paikha.
Kisa jora ni bagwi Pitor gosiya wng mani bai Jisu Golgotha hathai kasalang kha lukrok kwbangma rwktharlaijak siringcha wng kha.Horo Kayaphas bai bujthumjak kha Sanhandrin song paithak ni samung bwkhak thang kha Pitor bo paithago gosilia.Bono kirimasingcha khe bulaikha phung aiasak.
Rum ni sengkrak rok alongo borok bumani belai kirimasingch , baksa bujagwi no thwi thang baio, Busu ni motok bini khorok kwtharo thubrwi rwkha ,omo tai mungsa borok satogwi bumani.Bo tai uaisa phai phuru bo kwbangma motok thubwi phai nai ( Phunukjakmani 19:12).
Paithago Pilat bono tlangwi sakha, “Nasikdi o borok no ! “ Tamo nukha ! Swngchar snamnaisa no naidi, swngchar ni pohor tai langma,khoroksa borok kwthar bahai khe satokjagwi tong kha! Tamo khe soitan Jihudi lukurok no khatung rwi ton kha. Bohrok chiriklai kha, “Bono kroso rwi se bwthar di…….Bo sak no Kaitor ni Sajla hwno!”
Kroso khachijak tong phuru chwng bono naslejaksuk mani nukha. tai hamjaksukma bo nukha, Borok rok Khristo no aswk khe naslejak kha kroso khachi bwtharlai kha.Kaitor aswk khe hamjago borok no langma rwkha.
Chini tongthar ni koktun kangbwrwi , kangnwi wngyaui. Kubun tongthar rok sao, “Khlai di” Chini tongthar khe sao, “Khlai se paikha” Chini mwthangnaisa khlaijak nai tong mano khlai bai kha kroso tong phuru.Bo chini sumsok no rujukha, Bini langmano rwkha, Bo sakha, “tabuk le paisuk kha!” Omo se kwplaisa ni khorong. Borok no mwthang na samung paikha.Borok rokni tai mungsa khlaijak nai kwrwi kha.Nini bwkha bisingo samung khlaijak kha da?
Jisu Golgothao kruso rwjak kha ,”Chara ni thai.” Bo tabuk bo kroso khachijak - Borok rok ni bwkhao. Bohrok tai uaisa kwtal khe kroso khachi tong kho tai luku bwskango lachima singcha khlai tong kho. Mwthangjaknani belai no morok.Khristo nini sumsok ni bagwi thwi kha.(1 Korinth 15:3).abo morok sukkha, bini sakni langma.
KWTHWI NI SLAI KWPLAI Johon 20-21
Chini Mwthangnaisa tongo bo kwthwirok ni slai kwplai. Bo molbrum no kwthang.
Saltham ni slo a mangkhor bukcha wngwi thang kha! Mamgkhor ni rirok bail khe thebwi berajak.Jisu thwimani thangwi bchakha. Bui borok rok khlai twi wngya. Jephuru Lazarus kwthwi ni bachai phaio bo ribai khapungjak khe se bachai phai o. Bo khe sakmang agi tong langma hai khe bachao. Tamo khe bo kwthang bachai phai phuru bini bahan bwthwi mang slaigwi thang kha Phola ni mang man kha. Bini mang slaijak , a lilen rirok khugwi kabujak larima slaijakma hai khe. Johon tamo salang kha abo no khuktang di,John 20:6-8.
Jisu bini sagri rok bai uaichisa jora nukjak lang kha , kwthang bachamani yagulo, Bini sagri rok no chuba kha bono Kaitor hwnwi poito khlai na ni. Sakhi khoroksini ni kokrok no khuktang di, Thomas bwkha uduru muduru (Johon 20:28). Jisu muchungjakma khe bini sagri rok ni bwkha uduru muduru wngjak baima rok no swbai nani.Bohrok bini dagimung kotor no ma rakhok bai nai tai swngchar gwnagwi kothoma kaham tlangwi ma pirbai nai (Johon 20:21).
Jisu bini sagri uaitham gosia wng nai no jora rwkha, Pitor no jora uaitham rwjak kha bini thani uaitham sumsok gosinani. Bo bono tai uaisa khocha phika jora kaham rwkha haino hai bini samung tang nani. Khristo bono hamjago, je borok bini samung tangna muchung nai.Khristo no hamjakya no chubai manya tamo khe suamung nani.
Kothoma kahamo Jisu ni paithak ni kok tamo tong mani ? “ Ani logi phai di.” Omo se bini kok chwng joto ni bagwi. Chwng bini logi thang nai da bini kok khwnai.”Bo kiphilwi phaiasak!”
“ O Kothoma Kaham phiokjak kha , Khristo Aphani khuri achukjak khe tai kholopjak kha Johon Khristo ni khurio achukjak khe.” - A.J. Gordon.
What's Your Reaction?






